Ḻaḻu ga Ŋaḻindi

Parrotfish and Moon

Page 2

Waŋganymirriy waluy maṉḏa gan nhinan Ḻaḻu ga Ŋaḻindi yurr galki mayaŋmirriŋur wäŋaŋur.

Yurr ḻundu'manydji maṉḏa ŋunhi yolŋuny, ga…

Once, Parrotfish and Moon lived together near a riverbank. They were very good friends, until…

Page 4

…waŋganydhun walu maṉḏa ŋarrtjunminan.

Bala ŋayiny Ḻaḻun waŋanan bitjarra, "Ŋarrany dhu dhuwal balan marrtji ḏamurruŋ'lil gapulila bay, ga ŋunhiliyin nhini gi, bala ŋarra dhu djuḻuḻ'yurra gadharralila miṯtjilil, märr nheny ŋarrany dhu bäyŋun bulu nhäŋu."

…one day they had an argument.

Parrotfish said, "I will go to the saltwater and sit there. I will hide under the coral reef so that you will never see me again".

Page 6

Yurr ŋayin Ŋaḻindin nhanŋu ŋaramurryinan dhika, bala ŋayi bitjarra waŋan, "Ma', gatjuy marrtjin ga ŋunhi nhe dhu godarr'tja rakunydhi ga balan-bala yan gupa-ḏälnha.

Bäyŋuny nhe dhu buluny walŋadhi. Bay bili ŋarrany dhu godarr' rakunydhi, ga ḻurrkun' yan waluy.

Ga bulu ŋarra dhu godarr' walŋadhi".

This made Moon angry at her, so he answered her like this, "Okay, off you go, and when you die, it will be forever. You won't come back to life. But when I die, it will only be for three days. After three days I will live again."

Page 8

Bala ŋayiny Ḻaḻun marrtjinan bala nhinan ḏamurruŋ'ŋur gapuŋura bala ŋayi djuḻuḻ'yurra gadharralila miṯtjilil.

Bitjarr bili ŋunhiliyin ŋayi gan nhinan dhuŋgarra ga dhuŋgarra, ga yan ḻinygu rumbal ŋayi marrtjin miny'tjimirriyiny balanya nhakun gadharran mala.

Then Parrotfish went to sit in the sea and hid in the coral reef.

She lived like this for years and years, until her body became colourful just like the coral reef.

Page 10

Ga ŋayiny Ŋaḻindin marrtjin balan garramatlila ga nhinan gan ŋunhiliyin bili garramatnha maŋanŋura. Ga bitjan bili ŋuli Ŋaḻindin rakunydhinya ga bay ŋuli ḻurrkun' walu djuḻkthun ga bulu ŋayi ŋuli walŋathirr.

Ga wiripun ŋayi ŋuli Ŋaḻindi djälthirr nhänharaw nhanŋu Ḻaḻuw yurr bäyŋun ŋayi ŋuli maḻŋ'maramany ŋanya, ḻinygu ŋayi ŋuli ŋunhi malthun ŋurikiyin gadharrawnha miny'tjiw.

Moon rose up into the sky and sat amongst the clouds. Moon died, and when three days passed, he lived again.

Moon wanted to see Parrotfish but couldn't find her, because her body matched the colour of the coral.

Page 12

Bala, waŋganydhun walu ŋayi Ḻaḻuny rakunydhinan, yurr gupa-ḏälnha yan bili ŋayi Ŋaḻindiy ŋäthil nhanukal lakaram.

Ga dhiyaŋuny bala walal ga ḻaḻu mala baḏak nhina ŋunhan gadharraŋur miṯtjiŋur miny'tji wapthuna.

Then, one day Parrotfish died, and it was forever, just as Moon had told her before.

Today, other parrotfish still live under the coral, flashing their colour.

Page 14

Ga ŋunhi bili ŋunha waŋgany Ŋaḻindin ga gorrum ŋunha garramattja maŋanŋurnydja.

But the same Moon still lives in the sky amongst the clouds.

Page 16

Ŋunha ŋayi ŋuli dhiŋgam ḻurrkun' dhu waluy bitjan bili Ŋaḻindi ŋupan.

There he always follows the same pattern of dying for three days every month.

Worksheets and Resources
angle-double-left